Welkom bij de podcast Vaktherapie waar Bram Bakker in elk gesprek meer te weten wil komen over vaktherapie. Vaktherapie is een therapievorm waarbij vooral doen en ervaren centraal staan en niet zozeer het praten.
Dit keer gaat Bram Bakker in gesprek met Martina de Witte. Zij is muziektherapeut en onderzoeker. Als muziektherapeut pas je muziek toe om de gezondheid van mensen te verbeteren. In deze podcast vertelt Martina meer over hoe muziektherapie kan helpen bij het reduceren van stress, in het bijzonder bij mensen met een licht verstandelijke beperking of dementie. Mensen met een licht verstandelijke beperking hebben 3 tot 4 keer meer stress. Juist bij mensen met een cognitieve beperking of dementie werkt ervaringsgerichte therapie. Om mensen verder te helpen is het nodig om eerst de spanning en stress te verminderen. Martina ziet als onderzoeker dat muziek verbindingen legt in het brein die je bij andere interventies niet tegenkomt.
In de podcast verwijst Martina naar het volgende:
Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
In deze aflevering is Bram Bakker in gesprek met Cees Boerhout. Cees is PMT-er (psychomotorisch therapeut). Hij heeft veel gewerkt met mensen met een eetstoornis. Cees zegt hierover: “Het gaat niet alleen om angst voor lichaamsvormen, gewicht en vet. Vaak zie je dat cliënten een enorme, destructieve zelfhaat en onderdrukte woede hebben. De aandoening zelf is eigenlijk al een grote destructieve, kracht. De vraag is hoe je deze kracht kunt omzetten naar iets constructiefs.” Daar kan vaktherapie en specifiek PMT bij helpen, juist omdat woede en agressie lichamelijk zijn. PMT leert je omgaan met de angst, maar ook met de woede. Cees vertelt over de ‘agressiestraat’: de cliënt legt symbolisch alle lasten op een route neer, bijvoorbeeld een gele volleybal voor het pesten, een grote blauwe bal voor de bemoeizuchtige ouders en een grote stapel blokken voor de eetstoornis. De cliënt loopt langs deze route en gaat de confrontatie aan met zijn lasten. Zo ervaar je als cliënt dat je nu wel de regie hebt. Een eetstoornis heeft impact op het hele gezin, ook hier zie je frustratie en woede. Voor bijvoorbeeld ouders kun je als vaktherapeut iets betekenen door het hele systeem rondom de cliënt bij de behandeling te betrekken.
In de podcast verwijst Cees naar het volgende:
Bram Bakker gaat in gesprek met Suzanne Haeyen. Zij combineert praktijk en onderzoek naar vaktherapie en is lector bij de HAN. Suzanne vertelt over het belang van onderzoek en ziet dat vaktherapie heel veel te brengen heeft. Ze zegt hierover: “Soms heeft een cliënt heel veel afstand tot zijn gevoel en andere cliënten worden weer overspoeld door hun emoties. Juist dan kan niet-cognitieve therapie, zoals vaktherapie, een goede ingang zijn. Veel zorg die we in Nederland bieden is cognitief van aard: we zijn gewend om te praten als er problemen zijn. Dit is niet altijd de beste of snelste ingang.” Soms voelt het voor een cliënt veiliger om te praten dan om vaktherapie als ervaringsgerichte therapievorm te volgen. De cliënt moet uit zijn comfortzone komen. Bij beeldende therapie wordt het heel concreet omdat je als cliënt iets tastbaars maakt en je je hiertoe moet verhouden.
In de podcast verwijst Suzanne naar het volgende:
Bram Bakker gaat in deze podcast in gesprek met Tineke Brug. Als speltherapeut helpt ze kinderen met gedragsproblemen zoals het omgaan met emoties, overmatige aanpassing of een problematisch zelfbeeld. Vaak is de ontwikkeling belemmerd door ingrijpende jeugdervaringen en hechtingsproblematiek. Een kind kan vaak nog geen woorden geven aan wat er speelt, maar kan dit via zijn spel wel laten zien: spel is de taal van het kind. Als speltherapeut gaat ze op zoek naar de veerkracht van het kind. Ze volgt het kind in zijn spel en sluit hierop aan. De erkenning van alle emoties maakt dat een kind een stap kan maken in zijn ontwikkeling. Een kind ontleent betekenis aan het spel: ‘Ik speel, dus ik besta’.
In de podcast verwijst Tineke naar het volgende:
In deze podcast gaat Bram Bakker in gesprek met Suzan Bik. Zij is PMKT-er (psychomotorisch kindertherapeut) en heeft een eigen praktijk. Ze ziet in haar praktijk kinderen bij wie de ontwikkeling stagneert. Ervaringen vormen ons brein, zowel negatieve ervaringen die sommige kinderen al op jonge leeftijd opdoen, als positieve ervaringen die het kind bij vaktherapie kan opdoen. Als PMKT-er is ze gespecialiseerd in lichaamstaal en stemt ze haar behandeling af op het kind. Suzan zegt hierover: “Als de ziel zwijgt, dan gaat het lichaam spreken. Als PMKT-er kan ik de ontwikkeling van het kind weer op gang brengen. Uiteindelijk gaat het erom dat het gezin zo snel mogelijk weer verder kan en dat opvoeden weer leuk is. Het fundament wordt verstevigd en de veerkracht van het kind groeit.”
In de podcast verwijst Suzan naar het volgende:
In deze podcast gaat Bram Bakker in gesprek met Maartje Jaspers. Zij is vaktherapeut dans en beweging en ziet veel mensen met trauma in haar praktijk. Je beweegt je hele leven door. Als je ter wereld komt, neem je een grote teug adem. Dat is beweging. Het eerste contact met anderen is niet cognitief, maar is ook beweging: bijvoorbeeld vastgehouden en gewiegd worden. Als je een traumatische levenservaring hebt, dan zit die ervaring ook in je lijf. Met danstherapie kun je bij deze ervaringen komen, terwijl dit met verbale therapie niet altijd lukt. Soms is het lastig om ergens woorden aan te geven, dan kan je lijf voor je spreken.
In de podcast verwijst Maartje naar het volgende:
Bram Bakker gaat dit keer in gesprek met Lente. Toen ze 12 was had ze te maken met depressieve en suïcidale gevoelens. Ze kreeg toen voor het eerst therapie. Nu ze terug kijkt als volwassene en na een studie orthopedagogie, ziet ze dat ze hier zichzelf niet liet zien en vooral leerde om zich aan te passen aan de omgeving. Ze kon geen woorden geven aan wat er speelde. Door gewenst gedrag te laten zien, leek het goed te gaan. Lente geeft aan dat het voor een behandelaar lastig is om hier doorheen te prikken, maar dat het ook voor een cliënt moeilijk is om dan over te brengen dat het toch niet goed gaat. Na haar studie kreeg Lente opnieuw therapie, waaronder vaktherapie. Juist het doen en ervaren bracht haar uit haar hoofd en naar haar gevoel. Wat haar betreft zou iedere cliënt de kans moeten krijgen om vaktherapie te volgen. Lente ziet dat vaktherapie vaak verstopt zit bij een instelling, haar advies is dan ook om er zelf naar te vragen als cliënt.
In de podcast verwijst Lente naar het volgende:
Bram Bakker gaat in deze podcast in gesprek met Bram Peters. Hij is gespecialiseerd in genderzorg waarbij hij cliënten ondersteund in hun zoektocht naar hun identiteit en expressie. Wat Bram betreft ligt de kracht van vaktherapie in het normaliseren: mensen voelen weer dat ze er mogen zijn en wie ze zijn, in al hun diversiteit. Hij vertelt dat specifiek vaktherapie helpt om het normenkader dat mensen hanteren vanuit hun opvoeding, de omgeving en de media los te laten. Juist door te doen en ervaren ga je uit het hoofd en kom je bij je gevoel. Bram zegt hierover: “Dan kan duidelijk worden waar voor een cliënt de werkelijke behoefte ligt. Soms ambieer je als geboren man alleen een vrouwelijke expressie en gaat het niet om een geslachtsverandering via een operatie.”
In de podcast verwijst Bram naar het volgende: