392 - 2024: triomf en tragedie in historie en actualiteit

History
Education
News

Eerste Kamer
Binnenhof
EUROPEES PARLEMENT
EUROPESE UNIE
Regering
Den Haag
Tweede Kamer
Politieke partij
Politiek

Wat gebeurt er voor en achter de schermen in de politiek? In de podcast Betrouwbare Bronnen praat Jaap Jansen met politieke hoofdrolspelers en hooggekwalificeerde deskundigen. Betrouwbare Bronnen koppelt Nederlandse politiek en beleid aan Europese en internationale ontwikkelingen.

De host van de podcast is Jaap Jansen, een politieke journalist die al zo’n dertig jaar op het Binnenhof werkt. In veel afleveringen koppelt historicus Pieter Gerrit Kroeger met diepgravende betogen en smeuïge anekdotes politieke geschiedenis aan de actualiteit van nu.

Nieuwe afleveringen van Betrouwbare Bronnen verschijnen doorgaans op dinsdag en vrijdag.

Reacties zijn welkom via Twitter @jaapjansen @pgkroeger en via betrouwbarebronnen@dagennacht.nl

Betrouwbare Bronnen heeft ook een website met actuele informatie.

Wilt u informatie over de mogelijkheid om te adverteren of te sponsoren, stuur dan een mailtje aan: adverteren@dagennacht.nl en we nemen zo snel mogelijk contact met u op!

Jaap en PG wensen de luisteraars van Betrouwbare Bronnen alle goeds, veel inspiratie en geluk in het nieuwe jaar. Om hier meteen een kleine bijdrage aan te geven duiken we in deze laatste aflevering van 2023 alvast in dát verleden dat nu juist 2024 van bijzondere betekenis maakt. Voor de zesde maal sinds de start van Betrouwbare Bronnen kijken we naar momenten en mensen die in het nieuwe jaar herdacht en herinnerd zullen worden.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Heeft u belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij nemen contact met u op

Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier

***

Met de Europese parlementsverkiezingen in aantocht komt allereerst het jaar 2004 in beeld. Toen immers traden liefst tien nieuwe landen toe tot de EU. Het is de moeite waard hun ontwikkeling en rol sindsdien te beschouwen. De drie Baltische staten, de Tsjechen, Slovenen, Slowaken en Polen werden groeibriljanten die soms zelfs in hoog tempo klaar waren om mee te doen in de Eurozone. Buitenbeentje blijkt Hongarije, dat zich economisch en politiek ging isoleren. 2024 wordt dan ook extra spannend als Viktor Orbán in de tweede helft van 2024 EU-voorzitter wordt na de Belgen! In 2004 was één Europeaan nog vol goede moed. Otto, de hoogbejaarde, laatste Habsburgse kroonprins, was dankbaar en geroerd bij de triomf waardoor zijn Hongaarse vaderland ging meedoen in een vrij Europa.

1824 is voor Europa eens te meer een jaar om nu te vieren. Toen klonk op 7 mei in Wenen voor het eerst de Negende van Beethoven! Dat had nog heel wat voeten in de aarde, vertelt PG.

In Amerika zijn er twee historische momenten die juist nu actueel en relevant zijn. Ten eerste een tragedie. Wie kan vergeten hoe in 1974 Richard Nixon ten onder ging? Het 'Smoking Gun' bandje van zijn gesprekken deed hem finaal de das om. En juist waar het in de Watergate-affaire om ging, gaat het nu ook in de vele zaken tegen Donald Trump om: 'cover ups', 'obstruction of justice', knoeien en verdoezelen.

De triomf bij de presidentsverkiezing van 1984 zal ook volop in beeld zijn. De toen oudste president ooit zegevierde als bijna niemand eerder. Met argumenten waarmee Joe Biden nu ook wil pronken. Lukt het hem Ronald Reagans 'morning again in America' te evenaren?

Voor Nederland is 2024 een waarin we terugkijken naar grote momenten in onze historie. Bovenal naar 1949. 75 jaar geleden kwam een einde aan het land zoals we dit sinds 1648 hadden gekend. Het koloniaal imperium werd opgedoekt en de toetreding tot de NAVO eindigde de politiek van neutraliteit en 'nationale soevereiniteit' die eeuwenlang domineerde. Nederland werd ingebed in een Europees en geopolitiek geheel, als waardengemeenschap en als verdedigingsalliantie tegen tirannie. Nu actueler dan ooit.

In 1994 begon ook een nieuw tijdperk. Dat van de paarse jaren met Wim Kok als premier. Nu zien we scherper dat toen ook de opmars van versplintering en populisme zich aandiende. En met dit begin kreeg ook de loopbaan van Geert Wilders een opmerkelijke impuls. Hij bleek toen al een consistente politiek te volgen - als een Orbán voordat Orbán zelf dat pad insloeg!

Ook Europees kijken we terug naar momenten van tragedie en triomf. In 1974 dumpte het Kremlin Nobelprijswinnaar Aleksandr Solzjenitsyn door hem in een vliegtuig naar Frankfurt te zeten. De Sovjetleiding hoopte van zijn verzet en inspiratie af te zijn, een fatale denkfout. Ook dit is nu weer hoogst actueel. Waarom Frankfurt? Dat was te danken aan bondskanselier Willy Brandt. Een gul gebaar naar de grote schrijver was zijn laatste mooie moment in 1974. Brandts politieke ondergang was een ongekende tragedie.

2024 is in kunst en cultuur zonder twijfel een groot herdenkingsjaar. Op 3 juni 1924 stierf Franz Kafka. En heel recent kwam weer een uniek aspect van zijn werk aan het licht. De schrijver blijkt ook een fascinerend tekenaar. En zijn leven wordt nu zelfs een filmserie!

1824 is het geboortejaar van Anton Bruckner. Het Concertgebouworkest zal daarom uitpakken met een cyclus van zijn grootse negen symfonieën onder een reeks bijzondere dirigenten. Bruckners werk is immers het hart van het repertoire van dit orkest en zijn traditie.

En natuurlijk 1724! 300 jaar geleden klonk in Londen de première van een van de meest flitsende en politieke opera's: 'Giulio Cesare in Egitto' van Georg Friedrich Händel. Een vilein, sexy, wreed, machtsbelust en moorddadig stuk in het Midden-Oosten met een verliefde veroveraar en heerser en een meedogenloze prinses die zélf de Farao wil zijn. Krijgen we de historie nóg actueler in 2024?