Wat gebeurt er voor en achter de schermen in de politiek? In de podcast Betrouwbare Bronnen praat Jaap Jansen met politieke hoofdrolspelers en hooggekwalificeerde deskundigen. Betrouwbare Bronnen koppelt Nederlandse politiek en beleid aan Europese en internationale ontwikkelingen.
De host van de podcast is Jaap Jansen, een politieke journalist die al zo’n dertig jaar op het Binnenhof werkt. In veel afleveringen koppelt historicus Pieter Gerrit Kroeger met diepgravende betogen en smeuïge anekdotes politieke geschiedenis aan de actualiteit van nu.
Nieuwe afleveringen van Betrouwbare Bronnen verschijnen doorgaans op dinsdag en vrijdag.
Reacties zijn welkom via Twitter @jaapjansen @pgkroeger en via betrouwbarebronnen@dagennacht.nl
Betrouwbare Bronnen heeft ook een website met actuele informatie.
Wilt u informatie over de mogelijkheid om te adverteren of te sponsoren, stuur dan een mailtje aan: adverteren@dagennacht.nl en we nemen zo snel mogelijk contact met u op!
Tijdlijn Betrouwbare Bronnen aflevering 47
00:00:00 - Intro door Jaap Jansen met quotes Richard McCullough
00:04:21 - PG Kroeger over Konrad Adenauer
01:15:42 - Richard McCullough over wetenschap in tijden van fake news
02:03:35 - Uitro door Jaap
02:04:32 - Einde
***
Harvard-topman Richard McCullough is bezorgd over het politieke klimaat in Nederland rondom wetenschap. Dat zegt hij in deze aflevering van Betrouwbare Bronnen.
Minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) omarmde onlangs een advies om geld over te hevelen van de alfa- en gammawetenschappen naar de bètastudies. Ook de Tweede Kamer stemde hiermee in. Volgens McCullough is dit een verkeerde keuze: “Bèta en andere wetenschappen moet je niet van elkaar scheiden. Die versterken elkaar juist. Vernieuwing van wetenschap en technologie ontstaat waar disciplines samengaan.”
Harvard is de hoogst gewaardeerde universiteit ter wereld. McCullough leidt als ‘vice provost for research’ het onderzoeksprogramma. Hij was deze week in Tilburg om te spreken bij de opening van het universitaire jaar.
McCullough: “Ik heb altijd grote bewondering gehad voor het Nederlandse universitaire systeem met publiek-private samenwerking en een regering die altijd vooruitkeek. Ik ben nu een beetje bezorgd omdat de laatste tijd in Nederland wat anders gedacht wordt over de verhouding tussen bètawetenschap en andere wetenschappen.”
Hij wijst erop dat het Verenigd Koninkrijk vijftien jaar geleden dezelfde discussie had als Nederland nu. “Later werden ze wakker en gingen ze veel meer investeren. Duitsland, de Scandinavische landen en de Baltische staten doen dat ook. Je moet investeren, anders raak je achterop.”
Deze week protesteerde wetenschappers, verenigd in ‘WO in Actie’ , tegen het beleid van minister Van Engelshoven. McCullough hoopt dat de Nederlandse politiek zich de waarde van wetenschap realiseert. “Je kunt trots zijn op je universiteiten, zij zijn altijd de kroonjuwelen van Nederland geweest. Ik ben onder de indruk van het hoge intellectuele niveau. De mensen zijn geweldig, ze doen prachtige ontdekkingen die leiden tot groei en economische duurzaamheid.”
McCullough maakt zich ook zorgen over zijn eigen land. Door het strenge visumbeleid en het politieke klimaat onder president Donald Trump worden de VS minder aantrekkelijk voor talent van elders. Chinese wetenschappers beginnen terug te keren naar China, waar ze meer geld kunnen krijgen voor onderzoek.
Hij hekelt het klimaat van vijandigheid naar wetenschap, kennis en feiten. “Dit demotiveert jonge mensen.” McCullough wijst op de wapenspreuk van zijn universiteit uit 1636: ‘Veritas’.
***
Dezer dagen is het 70 jaar geleden – 15 september 1949 - dat Konrad Adenauer werd gekozen als eerste Bondskanselier van de nieuwe, democratische Bondsrepubliek die al snel 'West-Duitsland' werd genoemd. PG Kroeger vertelt hoe hij het werd en over zijn lange leven voor die verkiezing. Adenauer was al 73 jaar oud toen hij Kanzler werd. Liefkozend noemden ze hem ‘Der Alte’.
In 1876 geboren was hij al onder Keizer Wilhelm II een belangrijk politicus in de katholieke oppositiepartij 'Zentrum'. Grote faam en invloed verwierf hij als burgemeester van Keulen, een stad die hij vele jaren met ijzeren hand bestuurde. Fameus werd hij ook als Nazihater en Hitler-opponent. Toen Der Führer aan de macht kwam, liet hij Adenauer meteen ontslaan. Met moeite werd verhinderd dat Adenauer meteen in een concentratiekamp verdween. Zijn leven in het Derde Rijk was dan ook riskant. Met grote regelmaat moet hij onderduiken.
Na de ondergang van het bewind van Hitler zorgde dit ervoor dat Adenauer een van de weinige behoudend katholieke politici was die kon laten zien brandschoon en te zijn geweest dapper geweest. De tragiek in zijn leven was dat zijn vrouw aan die jaren van onderdrukking geestelijk en fysiek ten onder ging. Ze stierf al jong.
In het naoorlogse door de VS, Frankrijk en de Britten bezette Duitsland werd hij aanvoerder van de nieuwe christendemocratische partij, de CDU. Hij was een man met grote geldingsdrang en machtsinstinct. Zo bleef hij bondskanselier tot zijn 87ste. Hij maakte grote verkiezingsoverwinningen en diepe crises mee. Zijn langetermijnstrategie om Duitsland weer een gewaardeerd partner in Europa en een fatsoenlijk land te maken werd met succes bekroond.
PG Kroeger vertelt over Adenauers geheim als briljant leidersfiguur, zijn excentrieke persoonlijkheid, zijn spijkerhard politiek vernuft en zijn opmerkelijke hobby's. En hij laat zien hoe deze oude man gedreven werd door diepe zorg om zijn land en volk.
Ten diepste geloofde hij niet echt, dat de Duitsers hun les wel geleerd zouden hebben van de verschrikkingen van het Nazibewind. Hij bleef diep argwanend naar zijn tijdgenoten en was ook om die reden helemaal niet zo'n voorstander van een 'Wiedervereinigung'. Vaak zuchtte hij tegen zijn vrienden: "Mein Gott, was soll aus Deutschland werden wenn ich nicht mehr da bin..." Adenauer is een fascinerende man met een zeer kleurrijk karakter en een levensverhaal dat zijn gelijke niet kent.
***
Reageren op deze aflevering? Mail naar: betrouwbarebronnen@dagennacht.nl
Geïnteresseerd in adverteren in of sponsoren van Betrouwbare Bronnen? Mail naar: bob@dagennacht.nl
Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
