338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat

History
Education
News

Eerste Kamer
Binnenhof
EUROPEES PARLEMENT
EUROPESE UNIE
Regering
Den Haag
Tweede Kamer
Politieke partij
Politiek

Wat gebeurt er voor en achter de schermen in de politiek? In de podcast Betrouwbare Bronnen praat Jaap Jansen met politieke hoofdrolspelers en hooggekwalificeerde deskundigen. Betrouwbare Bronnen koppelt Nederlandse politiek en beleid aan Europese en internationale ontwikkelingen.

De host van de podcast is Jaap Jansen, een politieke journalist die al zo’n dertig jaar op het Binnenhof werkt. In veel afleveringen koppelt historicus Pieter Gerrit Kroeger met diepgravende betogen en smeuïge anekdotes politieke geschiedenis aan de actualiteit van nu.

Nieuwe afleveringen van Betrouwbare Bronnen verschijnen doorgaans op dinsdag en vrijdag.

Reacties zijn welkom via Twitter @jaapjansen @pgkroeger en via betrouwbarebronnen@dagennacht.nl

Betrouwbare Bronnen heeft ook een website met actuele informatie.

Wilt u informatie over de mogelijkheid om te adverteren of te sponsoren, stuur dan een mailtje aan: adverteren@dagennacht.nl en we nemen zo snel mogelijk contact met u op!

De energietransitie raakt iedere woning, elk bedrijf, elke school, instelling, het verkeer, gas- en kolencentrales en vele daken en velden vol zonnepanelen. Dat heel concreet in de praktijk realiseren is een enorme klus. Er komt veel bij kijken, zowel technologisch, maatschappelijk, economisch als politiek. Dat werk in de praktijk van alle dag doen de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie en de installatiebedrijven van Techniek Nederland. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met directeur Olof van der Gaag van de NVDE en voorzitter Doekle Terpstra van Techniek Nederland.

***

Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst vind je altijd hier

***

Het werken aan de energietransitie gebeurt door duizenden technische bedrijven met 150.000 medewerkers. En er is plaats voor veel meer, want het werk en de wachtlijsten groeien. Tegelijkertijd wordt het tempo maken met de transitie vertraagd door de stikstofcrisis, die ook deze bedrijven voluit raakt.

"Gebrek aan duidelijkheid over de stikstofaanpak legt meteen ook de activiteiten stil die juist extra nodig zijn om tempo te maken met de energietransitie," zegt Terpstra. De klemsituatie bij de ene crisis zorgt vervolgens voor nieuwe klemsituaties die de praktische aanpak van andere crises bij klimaat en energie lam dreigen te leggen, vertelt Van der Gaag.

De energietransitie is een EU-afspraak die in de lidstaten vertaald wordt naar nationaal beleid en door de bedrijven wordt aangepakt. Nederland maakt daar nu een echte inhaalslag. Zo hebben we inmiddels de meeste zonnepanelen per inwoner en zet de offshore-industrie haar ervaring in voor de aanleg van windparken op zee.

Het is nu zaak die aanpak ook bij de mensen thuis gerichter te organiseren. Bijvoorbeeld door in een keer hele wijken te verduurzamen. Van der Gaag komt daarvoor met concrete voorstellen, waarbij Terpstra de praktische kanten meteen analyseert. In een jaar zouden zo meer dan anderhalf miljoen woningen energiezuinig kunnen worden.

Daarbij zijn de nodige uitdagingen en knelpunten op te lossen. Van een toereikend stroomnet tot tekorten aan vakmensen. Essentieel is daarom de opleiding en modernisering van de kennis van zowel huidige als nieuwe medewerkers. Juist in deze sector zijn ‘levenslang ontwikkelen’ en flexibele beroepsvorming essentieel. Terpstra daagt de onderwijssector uit minder te fixeren op 'formele diploma’s' en slimmere stapsgewijze opleidingswegen te ontwikkelen. Hij bepleit de 'hybride docent' die lesgeeft en in de praktijk aan de slag is.

En dan nog moet en kan er meer, onderstreept Van der Gaag. De sector is zeer actief met de inzet van Oekraïners. "Elk zonnepaneel dat zij aanleggen is weer een middelvinger naar Poetin!" De motivatie is daarom zeer aanwezig. Maar ook slimme inzet van robotisering en lessen trekken van wat elders in Europa lukt - zoals in Duitsland met arbeidsmigratie - kan de transitie in ons land de noodzakelijke impuls geven.

Terpstra vertelt ‘als een metafoor van wat kan en lukt’ hoe de bedrijven met minister Hugo de Jonge een verviervoudiging konden afspreken voor de komst van energiezuinige warmtepompen. Elk van de betrokken partijen wist wat zij moesten doen en konden daardoor zeer forse stappen vooruit zetten. Van der Gaag gaat er vanuit dat 'Brussel' daarvoor bereid zal zijn extra ruimte te bieden. Er is immers geen tijd te verliezen.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Vereniging Duurzame Energie en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!