187 - Kabinetsformatie 2021: De klaagzang van het kabinet en de Kamer

History
Education
News

Eerste Kamer
Binnenhof
EUROPEES PARLEMENT
EUROPESE UNIE
Regering
Den Haag
Tweede Kamer
Politieke partij
Politiek

Wat gebeurt er voor en achter de schermen in de politiek? In de podcast Betrouwbare Bronnen praat Jaap Jansen met politieke hoofdrolspelers en hooggekwalificeerde deskundigen. Betrouwbare Bronnen koppelt Nederlandse politiek en beleid aan Europese en internationale ontwikkelingen.

De host van de podcast is Jaap Jansen, een politieke journalist die al zo’n dertig jaar op het Binnenhof werkt. In veel afleveringen koppelt historicus Pieter Gerrit Kroeger met diepgravende betogen en smeuïge anekdotes politieke geschiedenis aan de actualiteit van nu.

Nieuwe afleveringen van Betrouwbare Bronnen verschijnen doorgaans op dinsdag en vrijdag.

Reacties zijn welkom via Twitter @jaapjansen @pgkroeger en via betrouwbarebronnen@dagennacht.nl

Betrouwbare Bronnen heeft ook een website met actuele informatie.

Wilt u informatie over de mogelijkheid om te adverteren of te sponsoren, stuur dan een mailtje aan: adverteren@dagennacht.nl en we nemen zo snel mogelijk contact met u op!

Het is een zeldzaam genoegen de notulen van vergaderingen van de Ministerraad te mogen lezen. En minstens zo boeiend om te zien hoe anderen in de politiek daar mee omgaan. In deze editie van Betrouwbare Bronnen kammen Jaap Jansen en PG Kroeger die verslagen over de sessies van de bewindslieden over de perikelen rond de toeslagen en de Belastingdienst daarom nog eens heel precies door. Zeker nu ook de Tweede Kamer hierover met de meest betrokken ministers uitvoerig in debat ging. Een debat in het teken van de worsteling van de Haagse politiek met haar eigen cultuur, haar manier van denken en doen.

De notulen laten een kabinet zien dat toch wel wat anders opereert dan velen vaak denken. Van een scherp afgesteld ‘kartel’ of een directief, monistisch geheel blijkt geen sprake. Ministers zijn net mensen, af en toe. De premier noemt een van zijn geboekstaafde oprispingen achteraf zelfs ‘ongepast’. De bewindslieden werken in het besef dat zij onvoldoende greep op de materie hebben. En ze kunnen niet altijd van de informatie uit hun eigen apparaten op aan.

Met de tegenmacht van het parlement tegenover de macht van de ministeries lijkt daarbij opvallend genoeg weinig mis. Integendeel: hardnekkig vasthoudende Kamerleden van zowel coalitie- als oppositiefracties bepalen vaak de agenda en drijven bewindslieden meer voor zich uit dan dat ze hen gedwee volgen.

Verzuchtingen en gemopper over die eigenwijze parlementariërs zijn dan vaker uitingen van onmacht dan van onwil. En ze zijn van alle eeuwen. PG vertelt over een serie klaagzangen uit de parlementaire geschiedenis die minstens zo bokkig waren als die van Wouter Koolmees of zo vruchteloos als de sensibiliseringspogingen van Wopke Hoekstra.

Het politiek funeste monisme van Koning Willem I en het gemopper van minister-president Johan Rudolph Thorbecke over al te activistische geestverwanten in de Kamer klinken nu verrassend modern. En de veel beschimpte ‘Nacht van Schmelzer’ is met de blik van nu een parel van dualisme en tegenmacht.

Gaat het om premiers en bewindslieden die jeremieerden over Kamerleden, dan hoef je alleen maar even terug te denken aan Dries van Agt en ‘die verrekte loyalisten’, aan Ruud Lubbers en de ‘steeds stijvere’ CDA-fractieleider Bert de Vries of zijn voortdurende ergernis over de CDA-fractievoorzitter in de Senaat. De ingehouden, maar onmiskenbare tirades van Piet Hein Donner over Mariëtte Hamer schreven tijdens de Balkenende-jaren geschiedenis.

In de zoektocht naar een ‘nieuwe bestuurscultuur’ noteren Jaap en PG een paar opvallende misverstanden. Over wat dat veel bezongen dualisme eigenlijk is en vooral wat het niét is. En over de verwarring van wie ministers nu eigenlijk zijn. Ooit waren zij de tassendragers van de koning, maar wiens dienaar zijn zij vandaag nog?

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en we nemen contact met u op!