In de verkiezingscampagne voor de Tweede Kamer was het een centraal thema. Woningnood, bestaanszekerheid, de vastgelopen huizenmarkt, geen plek, te weinig bouwambities. De discussies over 'de woningmarkt' zijn opnieuw fel. Ineens werd 'volkshuisvesting' een actueel in plaats van belegen begrip. Een oud verhaal is weer helemaal nieuw.

Jaap Jansen en PG Kroeger zien politieke, sociale en culturele overeenkomsten tussen de naoorlogse wederopbouwjaren met hun noden en ambities en die van nu.

Dit jaar viert een sleutelspeler in die ontwikkeling haar vijftigjarig jubileum: de Vereniging Eigen Huis. Met oprichter Henny van Herwijnen en algemeen directeur Cindy Kremer duiken ze in de uitdagingen van toen en de opmerkelijke actualiteit van de problemen nu.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Vereniging Eigen Huis en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!

Op 16 mei leidt Jaap in Nieuwspoort een debat over internationale handel met lijsttrekkers en kandidaten voor het Europees Parlement - kom ook!

Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.

Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier

***

1945. Het gehavende Nederland was bevrijd, maar de woningnood was al voor de oorlog nijpend. Gebrek aan publieke investeringsruimte, een koloniale oorlog en vanaf 1946 de babyboom verergerden de ellende alleen maar. Na 1950 begon dankzij de Marshallhulp en inspiratie uit Amerika, Duitsland en zelfs van Stalins bewind een inhaalrace. In 1962 opende koningin Juliana in Zwolle de miljoenste nieuwbouwwoning.

Toen de woningnood gelenigd leek kwam een fase van meer experimenten, individualisering en nieuwe doelgroepen. In 1974 werd de Vereniging Eigen Huis opgericht. Politieke beginselen als 'bezitsvorming', 'eigen verantwoordelijkheid' en 'zelfstandig leven' kwamen bijeen in het bevorderen van het eigen woningbezit met huiseigenaren als onafhankelijke burgers. Henny van Herwijnen vertelt kleurrijk over zijn experimenteerlust met bewindslieden (Jan Schaefer!), moderne media (spotjes bij de TROS!) en dienstverlening. De vereniging groeide van 5.000 leden in het eerste jaar naar 800.000 nu.

In de paarse jaren kwam een thatcheriaans beleid in de mode. Liberalisering was het parool. Ook van de woningmarkt. Maar bestond die markt wel? Van Herwijnen kruiste hierover de degens met Johan Remkes, staatssecretaris in Paars II.

Het debat laait nu weer op. Directeur Cindy Kremer benadrukt dat woningnood bestrijden veel meer is dan 'capaciteit bouwen’ Het vereist een grondige visie op de samenleving met toekomstperspectief. Zoals in de wederopbouwjaren.

De complexiteit van de uitdagingen is nu overigens wel groter. Starters eisen een plek en ook de vergrijzing moet goed worden opgevangen. Bovendien vergen het klimaatprobleem en de verduurzaming heel nieuwe oplossingen, zoals de Vereniging Eigen Huis liet zien met het openbreken van de energiemarkt.

Volgens Cindy Kremer en Henny van Herwijnen moet een nieuw kabinet allereerst een breed gedragen perspectief schetsen voor ons land in de komende decennia. Met voor iedereen die dat wil een eigen huis, een plek onder de zon.

***

Verder lezen

Website Vereniging Eigen Huis

Canon van de volkshuisvesting

***

Verder luisteren

415 – Klimaatbeleid: de inhaalslag van Nederland in Europa

389 - De lange en hobbelige weg naar een klimaatneutraal Nederland

338 - Hoe de stikstofcrisis de energietransitie vertraagt. En: wat intussen wél met sprongen vooruitgaat

43 - Liberaal denker Witteveen

273 - Opnieuw actueel: 75 jaar Marshall Plan

351 - Politiek als hartstocht: drie jonge bewindslieden uit het kabinet-Den Uyl vijftig jaar later

325 - De mythe van Joop den Uyl; het spookbeeld van Mark Rutte

123 – Hoe de PvdA in de greep kwam van het neoliberalisme

64 - Wim Kok, een leven op eigen kracht - gesprek met biograaf Marnix Krop

120 - Roel Bekker: Waarom bij de overheid dingen zo vaak fout gaan

97 - Bijzondere ministersposten in bijzondere tijden

74 - Nooit Gebouwd Den Haag

44 - President Franklin Delano Roosevelt

385 - Jan de Koning en het verschil tussen een greppel en de laatste gracht

***

Tijdlijn

00:00:00 – Deel 1

00:45:33 – Deel 2

01:13:27 – Deel 3

01:32:11 – Einde 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.